หากจะพูดถึงคนไทยเราแล้วมีหลายสิ่งหลายอย่างที่แสดงออกให้เห็นถึงความเป็นคนไทยแท้ ชนิดที่เรียกว่าร้อยเปอร์เซ็นต์ ไม่ใช่ร้อยไปเซ็ง ดังคำที่มาพูดเล่นกันอย่างสนุกสนานให้ขบขันนะ แต่ถ้าจะมองกันลงไปในคำพูดที่ชอบนำมาล้อเล่นนี้ ก็จะเห็นว่าคนไทยเป็นคนอารมณ์ดี ขี้เล่น ซึ่งก็ถือเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ถือได้ว่าเป็นไทยแท้เช่นกัน จนบางอย่างคนไทยก็ถือว่าเป็น เรื่องเล่น ๆ สนุกไปเสีย แขกไป ไทยมา เรื่องสนุกหรือไม่สนุก รู้จักหรือไม่รู้จัก คนไทยเราก็ยิ้มรับได้ ตลอดเวลาละ ยิ้มกันเข้าไว้ก่อน จนกระทั่งได้สมญานามว่า สยามเมืองยิ้ม มาเป็นเวลาช้านานมาแล้ว... ก็ด้วยเหตุผลเหล่านี้
พอมาถึงทุกวันนี้รอยยิ้มที่กว้างขวางก็ชักจะเริ่มแคบลงจากยิ้มที่เบิกบานก็กลายเป็นเหี่ยวแห้งลงทุกวัน. คิ้งที่โก่งดังดันศรของพระรามก็หันเข้าชนอยู่ชิดติดกันจนมองดูว่ามีลูกศรตรงกลางคัน ที่พร้อมจะยิงออกไปทุกเมื่อ นี่แหละคนไทยในวันนี้ นั่นก็อาจจะเป็นด้วยสาเหตุว่า มีความใหม่ ที่หลากหลายและหลั่งไหล ทะลักทะลวงจากโลกตะวันตกเข้ามายังแดนสยามกระมัง
ความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ รอบ ๆ ตัวและกับตัวเราเองจึงได้บังเกิดขึ้น พฤติกรรม บางอย่างของเราก็เริ่มหมุนไปกับความใหม่ โยนความเก่าบางอย่างที่บรรพบุรุษใช้เวลาทั้งชีวิตสะสมเอาไว้ให้ทิ้งไปอย่างไม่นึกเสียดายหากบรรพบุรุษท่านสามารถลุกขึ้นมาพูดได้ในตอนนี้ท่านก็คงจะพูดว่า
"น่าเสียดายจริง สิ่งที่มีคุณค่าของปู่ย่า ตายาย ที่สู้อุตส่าห์ค้นคว้า สืบเสาะมาเป็นแนวทางของชิวิต เป็นหลักยึดเกาะยามต้องการ ให้มันเตือนใจบ้าง บัดนี้มันก็ต้องมาตายลงไปพร้อม ๆ กัน แต่มันก็ไม่แตกต่างกันมากนัก... เรามันรุ่นเก่าล้าสมัยก็ต้องทำใจ แต่ทำไมลูกหลานไม่นึกบ้างหนอว่า
"เก่าลายครามที่เพียบพร้อมด้วยคุณค่าแก่การทะนุทนอม เพื่อให้เหลือตกทอดถึงรุ่นลูกหลานเหลนโหลนในภายหน้า..."
มันคงยากพอควร หากจะกลับไปเป็นอย่างเดิม เพราะคนเรานิยมของใหม่กันมากกว่าของเก่า แต่ใช่ว่าจะไม่ใช่เรื่องดี แต่มีบางอย่างที่เกี่ยวพันกับตัวเราที่มันเสื่อมลงไปทุกขณะของลมหายใจเราเลยทีเดียว
อย่างประเพณีวัฒนธรรมนี่แหละดูกันได้ง่าย ๆ เนื่องมาจากยุคของใหม่ จะไม่ยจอมหันหลังกลับไปทำสิ่งที่ถูกมองจากชาวต่างชาติว่าล้าหลังอีกเด็ดขาด ต้องตามให้ทันยุคใหม่ อย่างเขา (ไม่ยักมีใครตามเงินบาทที่ลอยตัวทันซักคนแฮะ !) บางอย่างที่น่าสืบสานให้เกิดคุณค่าต่อจากบรรพบุรุษหรือบุพการีทั้งหลายได้ค่อย ๆ เลือนหายไปไร้คนถามถึงและเหลียวแล
หากแต่ภายใต้ความใหม่นที่เต็มไปด้วยความหลากหลายของเทคโนโลยีนี้ ยังคงมีบางสิ่งที่ยังพอมองเห็นค่อนข้างชัดเจน ประกอบกับการดำรงชีวิตประจำวันของคนไทยเลยก็ว่าได้ เพราะคนไทยไม่ว่าจะกระทำสิ่งใด ๆ นั้นก็มักจะมีวิธีการที่แปลก ไม่เหมือนใครเสมอมาอยู่แล้วนับแต่โบราณกาล และก่อนที่จะลงมือทำก็ต้องมีการหาฤกษ์หายามหาทิศหาทางกันให้ดีเสียก่อนเมื่อเห็ฯว่าดีแล้ว ถูกต้องตามฤกษ์ทีหามาจึงถือว่าเป็นการถูกโฉลก แล้วลงมือทำได้ จนกลายเป็นเรื่องที่จะต้องเรียนรู้นับถือต่อ ๆ กันมา
เป็นประเพณีที่จะต้องกระทำกันอย่างมีขั้นตอนตามแบบตามแผนจนถึงปัจจุบัน ไม่ต้องไปนึกให้ไกลจากตัวเรานักหรอกเอากันใกล้ ๆ เรื่องที่ยังเป็นมาและยังคงเป็นไปอย่างสม่ำเสมออยู่ตลอดเวลา เรารู้จักกันโดยทั่วถ้วนหน้า ก็การสร้างบ้านเรือนที่อยู่อาศัยนี่ล่ะ เมื่อเราจะสร้างบ้านก็ต้องเป็นไปตามขั้นตอนอย่างดี เคยมีมาเมื่อก่อนเก่า เริ่มจากการมองหาพื้นที่สำหรับปลูกบ้าน ลงเสาเรือนจะต้องผ่านการตรวจตราจากผู้ที่รู้เชี่ยวชาญ โดยท่าจะเป็นผู้บอกว่า ที่ดินตรงนี้มันเหมาะที่จะตั้งบ้านหรือไม่
ถ้าเป็นดินเย็นก็ตั้งได้เลยจะได้ร่มเย็นกัน ท่านว่าอย่างนั้น แต่ ถ้าเป็นดินร้อนท่านก็จะต้องหาทางแก้เคล็ดกันเสียก่อน
จะให้เป็นพื้นที่ร่มเย็นจึงจะตั้งได้ แล้วพอมาถึงขั้นตั้ง (ลง) เสาก็ต้องมีวิธีตั้งอย่างถูกต้องตามตำราอีกเริ่มลงเสาแรกที่เรียกว่า เสาเอก ซึ่งก็จะมีพิธีการของท่านไปตามที่ท่านเรียนมา เพื่อปัดเป่าให้ลูกหลาน ที่ว่ากันไปเพื่อความสุขทางใจและกายของคนอื่นที่อยู่อาศัยในบ้าน แล้วถ้าหากต้องการความเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นก็ต้องทำพิธีให้ครบทุกขั้นตอน ของการปลูกบ้านละ
หลักการที่ว่านี้ก็คือ ทำตั้งแต่ขั้นต้นจนมาถึงขั้นสุดท้ายของการสร้างบ้านเสร็จโดยไม่ข้ามขั้นใดขั้นหนึ่งไปจึงจะเรียกว่าถูกต้องทุกกระบวนการ แล้วเมื่อสร้างบ้านเสร็จก็ต้องมีการ ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ แต่ก่อนที่จะมีการทำบุญขึ้นนั้น จะต้องมีการทำพิธี "ยกศาลพระภูมิ" เสียก่อนถึงจะเรียกว่ามาถึงขั้นตอนสัดท้ายอย่างครบถ้วนทุกกระบวน หรือจะจัดตั้งไปพร้อม ๆ กับการทำพิธิทำบุญขึ้นบ้านใหม่ก็ได้เช่นกัน
เนื่องจากว่าคนไทยเรานั้นมีความเชื่อกันว่า
ศาลพระภูมิ เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิประจำบ้นเป็นสิ่งที่อยู่ของท่านเทพารักษ์ ผู้ซึ่งคอยปกปักรักษาคนภายในบ้านให้พ้นจากภัยพิบัตินานาประการ ให้ได้รับแต่ความสงบสุขสมบูรณ์ คอยกำจัดภูติผีปีศาจตนอื่นที่จะมาเบียดเบียนทั้งยังช่วยให้เจ้าของบ้านมีแต่ความเจริญรุ่งเรืองต่อไปในภายภาคหน้าขึ้นเรื่อย ๆ แล้วยังเชื่ออีกว่า
หากเจ้าของบ้านทำถูกวิธีในการจัดถวายเครื่องสังเวย ก็จะยิ่งดียิ่งมีความเจริญ มีโชค มีลาภยศชื่อเสียง เข้ามาสู่เจ้าของบ้านขึ้นไปอีก
ด้วยเหตุนี้เองประชาชนคนไทยแต่โบราณกาล จึงให้ความเคารพนับถือสักการะนบน้อมบูชา พระภูมิทุกวัน ด้วยหวังความสวัสดีมีชัย จำเริญสุขสถาพรแก่ชีวิต ครอบครัวบ้านหรือหมู่บ้าน
แต่สำหรับ... คนรุ่นใหม่ไฟแรงอย่างยุคร็อค ยุคแร็บ ที่มีเครื่องดื่มรสชาติใหม่ ๆ มาแทนน้ำเปล่าที่ใสสะอาดอย่างทุกวันนี้ มีบ้างใหมสังกี่คนที่จะสนใจมองและรับรู้ถึงสิ่งเก่า ๆ ของคนรุ่นเก่า ซึ่งให้ความสำคัญและเต็มไปด้วยแรงศรัทธา ที่ยังคงเหลือมาให้เห็นจวบจนถึงยุคปัจจุบันนี้ และเมื่อมองเห็น... เคยบ้างไหมที่คนรุ่นใหม่ จะตั้งคำถามกับตัวเอง หรือคนรอบข้างว่า
ศาล คืออะไร ?
พระภูมิ...เจ้าที่คือใคร ?
พระภูมิมาจากไหน ?
ทำไมต้องมีการตั้งศาล ตั้งให้ใคร ?
จำเป็นหรือที่เราต้องการบไหว้ศาล เล็ก ๆ ร้าง ๆ ที่ไม่เห็นใคร และอะไร ?
พระภูมิ มีชิวิตและตัวตนหรือไม่ ?
ศาล มีความสำคัญอย่างไร แค่ไหน ?
ใคร คือผู้ให้คำตอบได้... ?
ในขณะเดียวกัน เนื้อหาเรื่องราวที่นำมาเสนอ ก็อาจจะเป็นคำตอบให้ได้บ้าง ไม่มากก็น้อย และยังเป็นเนื้อหาที่ควรศึกษาประดับภูมิปัญญาอย่างยิ่ง เพราะเป็นเนื้อหาที่หลากหลาย ทั้งที่ตามพื้นที่ของแผ่นดินไทย และต่างประเทศ ซึ่งผู้เขียนได้ศึกษาค้นคว้าจากตำราและจากท่านผู้รู้ และจากการศึกษาด้วยตัวเอง โดยออกเดินทางสู่สถานที่จริงในหลายหมู่บ้าน และหลาย จังหวัดของประเทศไทยมาเพื่อคุณ ๆ ผู้ผ่านโดยเฉพาะเชียวแหละ
เนื้อหาดังกว่ามีทั้งที่เป็นสาระและให้ความบันเทิงไปด้วยไม่ต้องเครียด เมื่อคุณเปิดอ่าน จะพบกับเรื่องราวแปลก ๆ พิลึกพิลั่น เร้าใจตื่นเต้นไปด้วยโดยเฉพาะคุณผู้อ่านที่สนใจศึกษาเรื่องประเพณี วัฒนธรรม และเรื่องของไสยศาสตร์ ขนานแท้ที่ไม่แต่งเติมเช่นดั่งละครดัง ที่ดึงดูดใจคนดูอยู่ขณะนี้
ซึ่งว่ากันด้วยเรื่องผีปอป, ผีฟ้า, ผีบ้าน , ผีเจ้าที่ , ผีกระสือ , ผีกระหัง , ผีเปรต ฯลฯ ก็ล้วนแล้วแต่เป็นเรื่องดึงดูดความสนใจของคนไทยได้เป็นอย่างดี แม้ว่ายุคนี้เป็นยุคเจริญกระทั่งเงินบาทมันลอยโด่งแค่ไหนก็เถอะ แต่คนไทยก็ยังต้องการอยากจะทราบเรื่องราวที่เกี่ยวกับไสยศาสตร์นี้เป็นมาก หากแต่เรื่องที่นำมาเสนอนั้น อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริงเพียง 50% เท่านั้น ส่วนอีก 50% ก็เป็นสีสันที่แต่งเติมลงไปว่างั้นเถอะ
แต่สำหรับเรื่องรายต่อไปนี้จะว่าด้วยเรื่อง "ผีเจ้าที่" แบบแท้ ๆ และดั้งเดิม รวมไปถึงส่วนที่เกี่ยวข้องกับประเพณีบูชา, บูชา, บวงสรวง, อีกทั้งการเข้ามาเกี่ยวข้องกับ "มนุษย์ได้อย่างไร" เจาะกันลืกเลยทีเดียวจึงไม่น่าจะพลาดอ่านแม้แต่ตอนเดียว... เดี๋ยวจะหาว่าไม่บอก